Ο κ. Βάσος Κωνσταντίνου, είναι ο «ηγέτης» της κυπριακής διαιτησίας, που επί 38 συνεχόμενα χρόνια πρόσφερε τις αθλητικές του ιδιότητες, ικανότητες και υπηρεσίες του στο κυπριακό ποδόσφαιρο.
Εξάλλου, ποιος ξεχνάει τον κ. Βάσο Κωνσταντίνου ο ποιος σε κάθε του εμφάνιση στην τηλεόραση και στις αθλητικές εκπομπές, εξηγούσε με τον δικό του μοναδικό, και προπάντων στοχευμένο τρόπο τα όσα συνέβαιναν στα γήπεδα.
Οτι και να γράψουμε για τον άνθρωπο κ. Βάσο Κωνσταντίνου είναι λίγο. Σήμερα, στα 89 έτη του ζει την κάθε στιγμή της ζωής του, συνεχίζει να ονειρεύεται, ενώ ετοιμάζει τα επόμενα του βιβλία.
Ο παλαίμαχος διαιτητής του κυπριακού αθλητισμού σε μια αποκλειστική συνέντευξη στον Filathlos. Μια ιστορική αναδρομή στα πρώτα βήματα του, εξιστορεί τα λάθη του ως διαιτητής, αναφέρεται στη σημερινή διαιτησία και το Var με έντονο τρόπο, ξεχωρίζει παίκτες και αποκαλύπτει τι λείπει από την διαιτησία του σήμερα!
Πόσα χρόνια συνολικά εισασταν διαιτητής στο κυπριακο ποδόσφαιρο και τι θυμάστε από τότε, τις παλιές καλές εποχές;
Αρχή ήταν το 1959-60 όταν ήλθα στην Λευκωσία από τις σπουδές μου στην Εθνική Ακαδημία Σωματικής Αγωγής ΕΑΣΑ. Ήμουν τότε 22 χρόνων, και τελείωσα τη διαιτησία το 1998 όταν έγιναν τα χρόνια μου 60, σύμφωνα με τους κανονισμούς της διαιτησίας στην Κύπρο. Δηλαδή 38 χρόνια ήμουν επί το έργον. Απόλαυσα τα χρόνια της διαιτησίας με μικρές, μόνο και όχι ευχάριστες, καμιά φορά που η μικροψυχία των οπαδών και των ομάδων τους λόγω άσχημου αποτελέσματος του αγώνα δημιουργούσαν προβλήματα στο έργο μας.
Παράδειγμα: Αγώνας, Κεραυνός Στροβόλου—Ομόνοιας 3-2 που έχασε η Ομαδα των τότε Πρωταθλημάτων από τρεις παίκτες που η ίδια είχε δώσει στον Κεραυνό εκ των οποίων ο ένας ήταν ο πολύς, αρχηγός της Χαραλάμπους. Οι τρεις παίκτες σημείωσαν από ένα τέρμα εναντίον της πρώην ομάδας τους. Ήμουν ο διαβασμένος διαιτητής που παρακολούθησα στο εξωτερικό, στην Αγγλία σεμινάριο διαιτησίας και απόκτησα το πτυχίο καθηγητή διαιτησίας ποδοσφαίρου, με το οποίο μάλιστα δίδασκα τους διαιτητές κάνοντας μαθήματα.
Μάλιστα έχω γράψει και έξι βιβλία κανονισμών του ποδοσφαίρου που έγιναν δεκτά και στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στη Ρόδο,όπου έγινε και ένα ειδικό που εστάλη στα σωματεία των πρωταθλημάτων της Δωδεκανήσου. Ο διαιτητής, τον παλιό καιρό έπρεπε να είναι έξυπνος, γρήγορος στις αποφάσεις του, και τιμωρός στις σκόπιμες και άσχημες στιγμές φάουλ. Τότε δεν υπήρχε το Var για να τρέχουν οι Διαιτητές σε φάσεις δύσκολες.
Γενικά ως διαιτητής, νομίζω ότι εκτέλεσα τα καθήκοντά μου με ευσυνειδησία, τιμιότητα και μπορώ να πω με ευκολία, στη χρονική διάρκεια που διατήτευα. Γιατί ήμουν ο διαβασμένος για το λειτούργημα μου που ήταν πολλά. Διεθνής Διαιτητής Ποδοσφαίρου και Μπάσκετ και στο ίδιο Άθλημα Προπονητής με πτυχείο απο σεμινάριο στην Ολλανδία στο Ντούσελτοφ. Ακόμα ήμουν πρώτος διαιτητής στο Βόλεϋ με διαιτησίες σε όλα τα γήπεδα της Κύπρου χωρίς προβλήματα.
Λησμονάτε αυτές τις στιγμές;
Στη ζωή μου γενικά δεν έχω λησμονήσει τίποτε από ότι έκανα. Τα πεπραγμένα μου όλα είναι στο μυαλό μου τοποθετημένα με τάξη και ευπρέπεια. Ήμουν συνεπής και είχα τελειότητα και στις πράξεις μου. Τύπος και υπογραμμός στην ώρα μου για κάθε πράγμα!
Ποιο παιχνίδι ή ποια παιχνίδια θυμάστε έντονα να διαιτητεύετε; Έχετε μετανιώσει για κάποιο πέναλτυ ή φάουλ που δώσατε,
Έχω διαιτητεύσει πάρα πολλά παιγνίδια στα 38 χρόνια που ασχολήθηκα συνειδητά με το ποδόσφαιρο. Μόνο σε ένα παιγνίδι δημιουργήθηκε κάποια παρεξήγηση με έναν πολύ καλό προπονητή σε μία φάση παιγνιδιού που έγινε στη Λάρνακα, όταν παίκτης επιθετικός μπήκε στην περιοχή του πέναλτι, κόντεψε στη γραμμή τέρματος και έδωσε την μπάλα προς τα πίσω σε συμπαίκτη. Αυτός με ωραία προβολή σημείωσε τέρμα και ο επόπτης σημείωσε ώς Οφ-Σάϊντ τον παίκτη που έδωσε την μπάλα προς τα πίσω σε συμπαίκτη του ο οποίος πέτυχε το γκόλ.
Ακούστηκαν πολλές φωνές στο γήπεδο, αλλά συνεχίστηκε το παιχνίδι, που στο τέλος κατέληξε σε ισοπαλία το αποτέλεσμα. Μόλις τελείωσε και πήγαμε στα αποδυτήρια, ήρθε ο προπονητής της αδικημένης ομάδας και μου είπε. «Κύριε Διαιτητά..Τέτοιο γκόλ πρώτη φορά είδα να ακυρώνει Διαιτητής». Εγώ του είπα: «Κύριε Προπονητά έχεις απόλυτο δίκιο. Ο Βοηθός μου έκανε μέγα σφάλμα, λάθος ασυγχώρητο… Όμως εγώ δεν κατάλαβα ότι ο επόπτης έδωσε το Οφ- Σάιντ στον παίκτη που είχε δώσει την μπάλα προς τα πίσω. Ζητώ συγγνώμη… Ήταν λάθος και δικό μου και το αναγνωρίζω».
Ο καλός προπονητής κύριος Πατσάτσιεφ, αυτός ήταν ο προπονητής, ήταν ο καλύτερος άνθρωπος του ποδοσφαίρου και της κοινωνίας που γνώρισα. Δικαιολογήθηκα κι’ αναγνώρισα ότι το λάθος ήταν και δικό μου και του είπα «Απολογούμαι και το λάθος μου τούτο δεν θα υο ξεχάσω ποτέ».
Βρίσκετε πολλές διάφορες στη διαιτησία του τότε με του σήμερα;
Ναι, υπάρχουν πολλές διαφορές και πρώτη και καλύτερη ιστορική, είναι αυτή που πρώτος εγώ δημιούργησα. Ποδοσφαιρικές φάσεις, δηλαδή το Var. Το ΡΙΚ, πρώτο μαζί μου άρχισε τις φάσεις που κράτησαν περίπου δέκα χρόνια και και στην συνέχεια μας ακολούθησαν τηλεοπτικοί σταθμοί στην Ελλάδα και μετά από καιρό το υοθέτησαν και αλλού στο εξωτερικό. Από δέκα φορές και περισσότερες που διάλεγα σε μια φάση ένα φάουλ, έβλεπα καθαρά και αποφάσιζα τελειωτικά ποιός είχε δίκιο δίνοντας τη γνώμη μου.
Άλλο νέο είναι ότι οι διαιτητές ή μάλλον οι Οργανωτικές Επιτροπές, η FIFA, αποφάσισε ότι μέσα στην επανορθωτική μπορεί να παίζεται η μπάλα από τον τερματοφύλακα με τους συμπαίκτες του (top box), δηλαδή, όταν η μπάλα περιέρχεται στην κατοχή του τερματοφύλακα αφού προπηγουμένως βγαίνει εκτός παιδιάς. Τακτική του ποδοσφαίρου; Έτσι λένε. Επίσης στο αράουτ βλέπεις τους παίκτες να ρίχνουν πολλές φορές τη μπάλα με το ένα χέρι και οι διαιτητές δεν παίρνουν μιά απόφαση. Βέβαια αυτό δεν είναι αλλαγή του κανονισμού. Πιστεύω όμως ότι η ανέχεια υπάρχει σκόπιμα από την διαιτησία στο να αφήνουν τους παίκτες να τρέχουν ρίχνοντας την μπάλα στα αράουτ.
Πολλές φορές με το ένα χέρι και ακόμα να αλλάζουν τη θέση του άουτ και να ρίχνουν από 5-10 και 15μ. μακριά από την θέση που βγήκε η μπάλα, χωρίς καμιά επέμβασή τους για επανάλειψή του γιατί βαριούνται να σταματούν και να τιμωρούν όσους το κάνουν σκόπιμα για καθυστέρηση όταν η ομάδα του κερδίζει και κερδίζουν κι’ αυτοί χρόνο. Η τιμωρία των παικτών αυτών που κλέβουν σ’ αυτή την περίπτωση είναι απαραίτητη. Οι τιμωρίες των παραβάσεων έχουν μείνει καθαρό δικαίωμα του διαιτητή ο οποίος πάντα σχεδόν τρέχει στο Var για να τις λύσει. Το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους κι’ αυτό είναι μεγάλο λάθος. Γιατί; Οι διαιτητές πρέπει να είναι δίπλα στις φάσεις ανά πάσα στιγμή, για να βλέπουν άμεσα τα λάθη και να παίρνουν γρήγορα τις αποφάσεις τους. Και οι αποφάσεις τους όταν δίνονται να μην εξαρτώνται πάντα από το Var. Εκτός από τις πολύ δύσκολες φάσεις offsite και των γραμμών του γηπέδου που υπεύθυνοι είναι οι επόπτες.
Πάντως, η τιμωρία μπήκε μπροστά για το άσχημο παιχνίδι και έγινε πιο επιθετική τώρα, αλλά το φάουλ που έχει ως σκοπό τα πόδια του αντιπάλου θα πρέπει να αντιμετοπισθεί αναλόγως. Το παιγνίδι παίζεται με μπάλα ως στόχο και όχι για τα πόδια των αντιπάλων. Σκόπιμο παίξιμο, σκληρό μάλιστα στα πόδια, αφού η μπάλα έχει φύγει ή και στο σώμα, πρέπει να τιμωρείται σίγουρα όχι με κίτρινη αλλά με κόκκινη κάρτα. Τραυματισμός με αίματα, πόνους, νοσοκομεία, να αποφεύγονται. Οι τιμωρίες πρέπει να είναι παραδειγματικές!
Ποιους ποδοσφαιριστές ξεχωρίζετε από τα παλιούς και τους νέους;
Από τους ποδοσφαιριστές, με τους τόσους λίγους Κύπριους που βλέπω στις ομάδες, ξεχωρίζω τους Λοϊζου και Χαραλάμπους, Παναγιώτου, Κούσουλο και Κακουλλή της Ομόνοιας. Τους Σατσιά, Λαϊφη, Πολυκάρπου, Καττιρτζή του ΑΠΟΕΛ και τον Μάμα της ΑΕΚ. Επίσης τον Μαλεκκίδη και τον Χάμπο του ΑΠΟΛΛΩΝΑ, τους Αρτυματά, Ιωάννου, Χρυσοστόμου, και Παρούτη της Ανόρθωσης και τους Μακρή και Παπαφώτη της ΑΕΛ που επανέρχεται. Ξεχωρίζω ακόμη τον Βρόντη, της Ομόνοιας Αραδίππου, τον Βέλιο της Νέας Σαλαμίνας και της Πάφου τον Μάριο Ηλία που κι’ αυτός επανέρχεται. Υπάρχουν κι’ άλλοι βέβαια, είδωμεν.
Ποια ήταν η πιο σημαντική στιγμή της καριέρας σας;
Η πιο σημαντική στιγμή μου ήταν όταν ενεγράφην στο Σεμινάριο Διαιτησίας της Ποδοσφαιρικής Ακαδημίας της Αγγλίας στο Λίλλισχιολ και πήρα τον τίτλο του καθηγητή διαιτησίας ποδοσφαίρου, με δικαίωμα να διδάσκω τους νέους διαιτητές, όπως και συναδέλφους στο λειτούργημά τους. Θεωρώ ότι όσοι έχουν ένα καθήκον οποιοδήποτε κι’αν είναι αυτό, θα πρέπει να είναι πανέτοιμοι, με την σωστή προετοιμασία τους για το λειτούργημα που θα υπηρετήσουν.
Θυμώνετε με τη σημερινή κατάσταση στα γήπεδα όσον αφορά τα έκτροπα;
Όπου δεν υπάρχει ευπρέπεια και επικρατεί βία φωνασκία και εκτροπή, με βρίσκει πάντα ένας θυμός που με βασανίζει. Γιατί στην Κύπρο είμαστε ίσως από τους κακούς θεατές του παιχνιδιού, που είναι ένα τόσο ωραίο άθλημα. Όταν παίζεται από ωραίους παίκτες όπως αυτούς που παρακολουθούσα στην τηλεόραση το βράδυ στις 22 του μηνός, στο 5-2 Ρεάλ Μαδρίτης-Ντόρτμουντ, που ήταν μια απόλαυση, ένα θέαμα που σπάνια μπορεί να δεί κάποιος χωρίς να κουνηθεί από το κάθισμά του. Έτσι πρέπει νάναι τα πράγματα, κι’ εμείς δυστυχώς έχουμε παραστρατήσει.
Τι λείπει από τα κυπριακά γήπεδα σήμερα;
Η ομορφιά του παιχνιδιού λείπει σήμερα και σπάνια γίνεται σε ήρεμο περιβάλλον. Τούτο είναι ο λόγος που πάρα πολλοί φίλοι του αθλήματος το έχουν εγκαταλείψει, αφήνοντας μόνο τους φανατικούς φίλους των ομάδων, οι οποίοι πολλές φορές μαυρίζουν τους χώρους μέσα στους οποίους κινούνται, προσβάλλοντας ακόμα τον εαυτό τους και την κοινωνία μέσα στην οποία ζουν. Οι αρχές του ποδοσφαίρου έχουν «παρεξηγήσει» τον λόγο που έχουν δώσει, για την υπευθυνότητά και φύλαξη που υποσχέθηκαν για την προστασία του αθλήματος, το οποίο έταξαν να υπηρετούν.
Υπάρχουν καλοί παίχτες;
Καλοί παίκτες πάντα θα υπάρχουν. Όμως, η ξενομανία κατάφερε να τους εκμηδενίσει στην Κύπρο, αφού λείπουν από τις ομάδες που είναι γεμάτες με ξενόφερτους που πολλές φορές κάνουν τα σωματεία να ζητούν ελεημοσύνη για να τους ξεπληρώσουν και υπάρχουν πολλές περιπτώσεις τέτοιας δυσκολίας έτσι που και τα ίδια να ζητούν ελεημοσύνη για να επιζήσουν.
Η νεολαία δεν έχει το θάρρος, και το θράσος, να ζητήσει το δικαίωμά της στη συμμετοχή και την ανάλογη αγάπη των ιθυνόντων που καταξοδεύονται σε ξένους, που τις περισσότερες φορές, που είναι άσχετοι σε σχέση με την προσδοκούμενη προσφορά, που υποχρεούνται να προσφέρουν σε αναλογία των χρημάτων που αμοίβονται και που θα ήταν αρκετά για νέους που θέλουν να ενεργοποιηθούν σε αυτό το επάγγελμα που το μπορούν και το δικαιούνται.
Τι θα συμβουλεύατε κάποιον που θα ήθελε να γίνει διαιτητής;
Οι διαιτητές πρέπει να επιμορφώνονται, να αξιολογούνται ανάλογα με τα προσόντα που έχουν, τα προσόντα τα πνευματικά τους και με τα προσόντα τα σωματικά και αθλητικά. Τα τεστ είναι απαραίτητα και πρέπει να είναι καθορισμένα από την Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία με σεμινάρια προοδευτικής αξίας από εξάσκηση αθλητική και γνώση των κανόνων απέξω και ανακατωτά, όπως λέμε κάποτε για κάτι που πρέπει να αξίζει. Η γνώση των κανόνων πάει μαζί με την πρακτική εξάσκηση, σωματική και φυσικά πνευματική. Αυτά τα δυο πάνε «σφικτοδεμένα».
Ο κ. Βάσος σήμερα, μετά το τέλος της καριέρας του πως περνά και με τι ασχολείται;
Προσωπικά, ασχολούμαι πάντα με τον αθλητισμό. Ασκούμαι σωματικά και πνευματικά, με μανία μπορώ να πω. Παράλληλα, γράφω βιβλία (Καταγραφή 6 βιβλίων κανονισμών διαιτησίας), (Για την πόλη μου την Λεμεσό).Έχω γράψει το βιβλίο «Τα Δημαρχιακά», από το 1892 μέχρι το 2016 που Δήμαρχος ήταν ο κ. Χρίστου. Πρόκειται για ένα βιβλίο περίπου 500 σελίδες και περιέχει την δουλειά των Δημάρχων από την τότε εποχή μέχρι σήμερα. Το βιβλίο παρουσιάστηκε σε όλα τα Δημαρχεία της Κύπρου.
Τώρα, γράφω ένα άλλο βιβλίο για τον Γυμναστικό Σύλλογο Ολύμπια ΓΣΟ. «Ο Στίβος» με αθλητές Παγκυπριονίκες Πανελληνιονίκες που τιμούν την Κύπρο και την Ελλάδα που μαζί αγωνιζόματαν μέχρι το 1967 πριν γίνει ο Κυπριακός Οργανισμός Αθλητισμού ΚΟΑ. Σ’ αυτόν υπηρέτησα κι’ εγώ ως Υπεύθυνος των Διοργανώσεων Αθλητικών Σεμιναρίων του.